دو نوع از SSD،M2

دو نوع از SSD  ،M2:
                     SATA  و  NVMe

هنگامی که از M.2 در فناوری ذخیره سازی صحبت می کنیم، معمولاً در مورد SSD با اشاره به فرم فاکتور آن صحبت می کنیم. M.2 به فرم فاکتور SSD که شبیه یک آدامس (کوچک و مستطیل شکل) است اشاره دارد. همچنین اندازه کوچک و باریک ، آن را برای کامپیوترهایی که سبک وزن و قابل حمل هستند مانند لپ تاپ، نوت بوک، NUC و اولترابوک ایده آل می کند. از این روی فضای کمتری نسبت به SSD یا هارد دیسک های 2.5 اینچی اشغال می کنند .همچین ظرفیت آنها تا 2 ترابایت می رسد.

حال که توضیح دادیم M.2چیست، در ادامه به این سوال بپردازیم که “آیا M.2 سریعتر از SSD است؟”

پاسخ منفی است. M.2یک فرم فاکتور از SSD ها است، بنابراین این سوال واقعاً منطقی نیست. شایان ذکر است SSD های M.2 در مقایسه با سایر عوامل شکل دهنده SSD های کلاینت، نسبتاً جدید هستند. دو نوع SSD M.2 وجود دارد که مبتنی بر SATA و NVMe می باشد. البته آنها در تکنولوژی ذخیره سازی متفاوت هستند و بسته به نیاز و بودجه مالی افراد، هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند.

اولترابوک ها نوعی لپ‌تاپ نازک (با ضخامت کمتر از ۲۰ میلی‌متر) و سبک بوده و هدف از ساخت آن‌ها، دست‌یابی به سیستمی با قیمت کم و کارایی بالا می‌باشد. کسی که این کالا را رواج داده، کسی نیست جز اینتل و تصمیم دارد کامپیوتر بعدی مشتریان اولترابوک باشد. اولترابوک‌ها به واسطه‌ی پردازنده‌های کم مصرف سندی بریج اینتل، کارت گرافیک‌های داخلی مجتمع اینتل، SSD به عنوان درایو دائم، و تمرکز بر روی طراحی و نمای بیرونیشان شناخته می‌شوند. همچنین اولترابوک‌ها از نظر بسیاری از فاکتورها از جمله وزن و طراحی به تقلید از مک‌بوک طراحی می‌شوند و با ساخت آن‌ها سعی می‌شود تا با تبلت‌های مبتنی بر ARM رقابت شود.

اولترابوک

NUC مخفف Next Unit of Computing یک مینی کامپیوتر فوق العاده جمع و جور در اندازه ۱۱*۱۱ که توسط کمپانی بزرگ اینتل طراحی شده است . این سیستم توانایی های یک PC را دارا است . کاربران به راحتی میتوانند کارهای خود را در آن، از سینمای خانگی multi media گرفته تا برنامه های کاربردی حرفه ای با مینی پی سی اینتل (NUC) انجام دهند.

مینی پی سی NUC

به خاطر داشته باشید که M.2 SSDs فقط با مادربردی سازگار است که از اسلات M.2 پشتیبانی می کند. مادربرد رایانه خود را بررسی کنید تا مطمئن شوید که دارای اسلات M.2 است.

SATA M.2 SSD

SSD های SATA M.2 از رابط SATA با حداکثر سرعت انتقال داده 6 گیگابیت بر ثانیه استفاده می کنند که در مقایسه با رابط های جدیدتر کند است .SSD های مبتنی بر SATA از نظر عملکرد در گروه پایین ترین رده SSD ها قرار دارند و از رابطی مشابه با هارد دیسک ها استفاده می کنند. با این حال، SSD های مبتنی بر SATA سه تا چهار برابر پهنای باند بیشتری نسبت به هارد دیسک های چرخان دارند. SSD های SATA نسبت به SSD های NVMe در دسترس تر و مقرون به صرفه تر هستند. اگر فضایی برای SSD 2.5 اینچی در رایانه خود ندارید، درایوهای SATA M.2 SSD می توانند جایگزینی عالی برای SSD 2.5 اینچی باشند.

یادآور می شویم SATA  از سری اتصالات اولیه ای بوده است که برای تکنولوژی ذخیره سازی برای مدت طولانی استفاده می شود.درایوهای SATA برای کار به دو کابل نیاز داشتند. یک کابل برای انتقال داده ها به مادربرد و دیگری برای رساندن برق به PSU (واحد منبع تغذیه) استفاده می شد. همچنین درهم و برهمی کابل یکی از مسائلی بود که در هنگام استفاده از چندین درایو ذخیره‌سازی SATA بر عملکرد رایانه‌های شخصی تأثیر می ‌گذاشت. نکته دیگر آنکه نوت‌بوک‌ها و لپ‌تاپ‌های باریک از جمله اولترابوک‌ها فضای زیادی برای کابل‌های SATA ندارند، به همین دلیل از فرم فاکتور M.2 استفاده می‌کنند. یک SSD فرم فاکتورSATA M.2  این مشکل را حل می کند.به این علت که دو اتصال کابلی که قبلاً در سایر درایوهای ذخیره سازی مبتنی بر SATA استفاده می شد را ندارد.

با این حال، صرفاً به این دلیل که یک M.2 SSDاست، واقعیت SATA SSD بودن آن را تغییر نمی‌دهد. تفاوت اصلی بین SATA و NVMe M.2 SSD در تکنولوژی وسیله ارتباطی یا رابط و سطوح عملکرد آن است. یک SATA M.2 SSD از فناوری رابط SATA استفاده می کند که سرعت و عملکرد آن را بهبود نمی بخشد مگر اینکه NVMe M.2 SSD باشد.

NVMe M.2 SSD

SSD های NVMe M.2 از پروتکل NVMe استفاده می کنند که به طور خاص برای SSD ها طراحی شده است. هنگامی که یک NVMe SSD با گذرگاه PCIe هماهنگ می شود، حداکثر توانایی و سطوح کارایی و سرعتی را که می توانید دریافت کنید، ارائه می دهد.همچنین SSD های NVMe به طور مستقیم با CPU سیستم ارتباط برقرار می کنند.  نکته دیگر آنکه این ارتباط مستقیم با سی پی یو با استفاده از سوکت های PCIe  است. اساساً به حافظه فلش اجازه می دهد تا به عنوان یک SSD مستقیماً از طریق سوکت های PCIe به جای استفاده از درایور ارتباطی SATA (که بسیار کندتر از NVMe است)، کار کند.

SSD هایNVMe M.2  در مقایسه با SSD هایSATA M.2 کارایی بسیار بیشتری دارند. با استفاده از گذرگاه PCIe، SSD هایNVMe M.2   دارای سرعت انتقال علمی تا 20 گیگابیت بر ثانیه هستند که در مقایسه با SSD های SATA M.2 با سرعت 6 گیگابیت در ثانیه سریع تر می باشد. همچنین گذرگاه های PCIe می توانند خطوط 1x,4x,8xو 16xرا پشتیبانی کنند. اضافه می شود PCIe 3.0 دارای سرعت انتقال موثر تا 985 مگابایت بر ثانیه در هر خط است که به این معنی می باشد که سرعت انتقال بالقوه تا 16 گیگابایت بر ثانیه وجود دارد. با این حال، با استفاده از فرم فاکتورM.2 با گذرگاه PCIe، تنها خطوط x2 و x4 قابل دسترسی هستند که حداکثر سرعت انتقال تا 4 گیگابایت بر ثانیه را نشان می‌دهد.

آیا NVMe سریعتر از SATA است؟

از نظر فنی بله. مادربردهای مدرن از SATA III استفاده می کنند که دارای حداکثر توان خروجی 600 مگابایت بر ثانیه است در حالی که درایوهای NVMe سرعتی تا 3500 مگابایت بر ثانیه دارند. بنابراین سطح عملکرد و کارایی آن بدون در نظر گرفتن فرم فاکتور بسیار بیشتر و بهتر از SATA SSD است. نکته دیگر آنکه فقط SSD هایی که از فناوری NVMe استفاده می کنند از سقف سرعت انتقالی که SSD های مبتنی بر SATA را محدود می کند، فراتر می روند.

به همین جهت هنگام تصمیم گیری بین SATA M.2 SSD  یا NVMe M.2 SSD، در اینجا مواردی وجود دارد که باید در نظر بگیرید:

پشتیبانی سیستم :دستگاه های قدیمی ممکن است با NVMe سازگار نباشند زیرا اتصالات لازم برای استفاده از سوکت های NVMe PCIe را ندارند.

راه‌اندازی سریع : ساده‌ترین راه برای سریع تر راه اندازی شدن سیستم، نصب سیستم عامل (OS) روی SSD است. با NVMe SSD بیشترین سرعت را خواهید دید.

اولویت بندی ذخیره سازی : می توانید از یک NVMe SSD همراه با یک SSD دیگر SATA استفاده کنید. این یک گزینه مقرون به صرفه بدون هزینه زیاد است. می‌توانید سیستم‌عامل و برنامه‌ها و برنامه‌های پرمصرف خود را روی NVMe SSD نصب کنید و از SATA SSD برای ذخیره اطلاعات دیگری مانند فایل‌های کوچک‌تر و کم کاربرد تر، اسناد و غیره استفاده کنید.

مزایای بازی : با استفاده از NVMe M.2 SSD، بهبود بینظیری در زمان بارگذاری بازی خواهید داشت. بازی‌های نصب‌شده روی درایوهای NVMe به دلیل سرعت انتقال بازی‌ها در هنگام فراخوانی بازی‌ها از حافظه، عملکرد بهینه بسیار مناسب تری خواهند داشت.

نسل‌های PCIe : نسل‌هایی از گذرگاه PCIe وجود دارند که سطوح عملکرد متفاوتی دارند. پهنای باند با هر نسل دو برابر می شود و SSD هایی وجود دارند که از نسل های مختلف PCIe استفاده می کنند. آخرین نسخه موجود  PCIe 4.0با  PCIe 5.0در حال توسعه می باشند.

اتصالات مشترک : برخی از مادربردها اتصالات PCIe کافی برای پشتیبانی از چندین درایو NVMe ندارند. همچنین ممکن است مجبور شوید در مورد استفاده از اتصال موجود بین کارت گرافیک یا NVMe SSD یکی را انتخاب کنید. در مواقع دیگر، ممکن است خطوط PCIe در دسترس باشد، اما فقط نوع خاصی از اتصال می‌تواند از دستگاه‌های NVMe با سرعت کامل خود مانند اتصال M.2استفاده کند.

 

نکته مهم: به یاد داشته باشید، M.2 تنها یک فرم فاکتور است و SSD های شما را سریعتر نمی کند. سطح عملکرد SSD های شما بستگی به این دارد که درایور ارتباطی مبتنی بر SATA یا NVMe باشد. نیازمندی های مادربرد باید بررسی شود تا تشخیص داده شود کدام SSD با رایانه شما سازگار است.

سوالات متداول

فرم فاکتور چیست؟

Form Factor به اندازه، شکل و مشخصات فیزیکی قطعات سخت افزاری اشاره دارد. از فرم فاکتور کامپیوتر برای توصیف هر جنبه فیزیکی یک سیستم کامپیوتری استفاده می شود. Form Factor برای سازگاری اتصال بسیار حائز اهمیت است.

اس اس دی 2.5 اینچی چیست؟

فرم استاندارد اس اس دی 2.5 اینچی است که در قسمت درایو اکثر لپ تاپ ها یا کامپیوترهای دسکتاپ قرار می گیرد. از آنجا که بسیاری از کاربران هارددیسک های خود را به SSD ارتقاء می دهند؛ درایو 2.5 اینچی به استانداردی برای همه هارددیسک ها و اس اس دی ها تبدیل شده است. آنها طوری طراحی شده اند که نیاز به تعویض کابل های رابط اتصال را به حداقل برسانند و انتقال به یک درایو با عملکرد بالاتر را تا حد ممکن ساده می کنند.

MSATA SSD

SSD با فرم فاکتور کوچکتر mSATA وجود دارد. اس اس دی های mSATA یک هشتم اندازه درایو 2.5 اینچی می باشد و برای اتصال به سوکت mSATA در مادربرد سیستم طراحی شده اند. درایوهای mSATA در دستگاه های بسیار نازک و مینی و یا به عنوان درایو ثانویه در کامپیوترهای دسکتاپ استفاده می شود.

M.2 SSD

کوچکترین فرم فاکتور اس اس دی M.2 می باشد که تقریبا به اندازه یک آدامس است. SSDهای M.2 از طریق سوکت M.2 به مادربرد متصل می شوند و برای تبلت ها و اولترابوک ها طراحی شده اند.

اسلات SLOT

شیار‌هایی روی مادربورد گفته می‌شود که می‌توانیم در آن کارت‌های جانبی قرار دهیم و البته چیز کاملاً مشخص این است که کارت ها باید به صورت درست و صحیح نصب شوند.

اسلات PCI

معماری باس PCI، باس مستقل از پردازنده است و امکان دسترسی مستقیم به حافظه را بدون استفاده از سی پی یو فراهم می‌کند. این ویژگی نه تنها CPU را از سرویس دهی به برنامه ها معاف می‌کند، بلکه کاربران می‌توانند همزمان به دیتای حافظه دسترسی یافته و آنالیز دیتاهای موجود را به صورت بلادرنگ و در لحظه انجام دهند. در عین حال هم تحت شبکه با بقیه در ارتباط هستند. آنچه درباره PCI قابل توجه است، امکان ارسال داده روی باس ۳۲ بیتی با نرخ ۱۳۲ یا ۶۶ مگابایت در ثانیه را فراهم می‌کند.

برخی مادربوردها حتی تا ۷ اسلات PCI دارند. رنگ اسلات PCI سفید است و تقریبا تمامی انواع کارتها: کارت ویدئو، کارت شبکه، مودم و SCSI و … قابل اتصال به PCI هستند. اگر اسلات های ISA روی بورد شما وجود دارد، اسلات PCI هم حتما در کنار آن هست و به همین دلیل به آنها باس های مشترک می‌گویند. Shared Bus باعث تقسیم پهنای باند بین کارت های متصل به آن می‌شود.

اسلات PCI-X

PCI-X مخفف PCI-eXtended است که پهنای باند بالایی برای سرورها فراهم می‌کند. PCI-X نسخه Double wide اسلات PCI است سرعت ساعت در آن تا ۴ برابر افزایش یافته است. اما از نظر پیاده سازی الکترونیکی و پروتکلی که استفاده می‌کنند یکسان هستند. اسلات PCI-X باس سریالی پرسرعتی فراهم می‌کند که جایگزین اتصال موازی است.

PCI Express یا PCIe

PCI Express مخفف عبارت Peripheral Component Interconnect Express و به صورت مخفف PCIe هم گفته می شود. PCIe رایج ترین اسلات افزونه ای است که هم اکنون در دسترس شماست.

PCIe جایگزین AGP و PCI شد که هر دوی اینها خودشان جایگزینی برای ISA بودند. PCIe استانداردی است که برای اتصال دستگاه های داخلی سیستم پردازشی استفاده می‌شود. سیستم های پردازشی مانند PC و سرور دارای تعدادی اسلات PCIe هستند که با استفاده از آن می‌توانید کارت گرافیک، کارت RAID، کارت WiFi و یا کارت شبکه، HBA کارت، SAS Controller و SAS Expander به سیستم خود اضافه کنید.

NVMe

NVMe یا حافظه‌ی پرسرعت غیرفرّار، پروتکل ارتباطی حافظه است که توسط گروه بزرگی از تولیدکنندگان قطعات کامپیوتر از جمله اینتل، سامسونگ، دل و سیگِیت توسعه داده شده‌است. این واسط روی گذرگاه ارتباطی PCIe کار می‌کند (حرف e مخفف Express است) و برای حافظه‌های غیرفرّار یا دائمی ایجاد شده‌است. در NVMe ارتباط درایو با مادربورد بسیار مستقیم‌تر ایجاد می‌شود و در نتیجه سرعت ارسال و دریافت اطلاعات سریع‌تر از ارتباط با گذرگاه SATA است.