SATA ساتا چیست؟

اگرچه تعداد بی‌شماری از محصولات کامپیوتری وجود دارد که به عنوان دستگاه‌های ساتا SATA نامگذاری شده‌اند، دلیل نامگذاری آن‌ها این است که از رابط SATA استفاده می‌کنند. به عبارت دیگر، کامپیوتر شما از طریق دو پورت SATA، یکی در درایو و دیگری در مادربرد متصل می شود.

اگر در یک دهه و نیم گذشته یک رایانه شخصی رومیزی یا لپ تاپ داشته اید، می توانید مطمئن باشید که یک قطعه سخت افزاری سازگار با سریال ATA (SATA) است. چه یک هارد دیسک (HDD)، یک درایو حالت جامد (SSD) یا یک درایو نوری، تقریباً همه آنها تا همین اواخر از SATA استفاده می کردند. SATA چیست؟ به طور خلاصه، تقریباً هر چیزی که مربوط به فضای ذخیره سازی است به مادربرد شما متصل می شود.

همیشه اینطور نیست، زیرا استانداردهای جدیدتری برای درایوهای پرسرعت موجود است. اما در کنار PCIe و NVMe، SATA هنوز یک بازیکن قابل توجه است، به خصوص وقتی صحبت از هارد دیسک‌ها و SSD با اندازه بزرگ‌تر باشد.

اگرچه کانکتورهای SATA به عنوان یک پورت یا کانکتور توصیف می شوند، SATA شامل دو پورت است: کانکتور داده و کانکتور برق. اولی کانکتور هفت پین کوتاه و L شکل است، در حالی که دومی کانکتور 15 پین گسترده تر است – “L” بلندتر از این دو.

هر دو کانکتور معمولاً بر روی درایوهایی که اجازه اتصال به آنها را می دهند معکوس می شوند و پایه های شکل L مربوطه خود رو به روی یکدیگر قرار دارند. فراتر از طول، آنها را می توان با کابل هایی که به آنها متصل می شود از هم جدا کرد. در جایی که کابل داده SATA معمولاً از پلاستیک جامد تشکیل شده است که به یک کابل مسطح و تک باند امتداد می یابد، کانکتور برق SATA از سر خود به چندین سیم نازک و گرد با رنگ های مختلف ادامه می یابد.

هر دو کابل برای کار کردن دستگاه های SATA مورد نیاز هستند و هر دو کار متفاوتی انجام می دهند. کابل داده اتصال پرسرعت به بقیه رایانه را فراهم می کند و اطلاعات را طبق درخواست به عقب و جلو منتقل می کند، در حالی که کابل برق همان چیزی است که در وهله اول به درایو برق می دهد.

اکثر رایانه‌های شخصی در سال‌های اخیر از دستگاه‌های SATA استفاده می‌کنند، اما چند نوع مختلف وجود دارد که شایان ذکر است. SATA برای اولین بار در سال 2000 معرفی شد و جایگزین کابل های ریبون قدیمی PATA شد. در سال 2003 و دوباره در سال 2004 و 2008 بازنگری شد و SATA را به نسخه 3 رساند که معمولاً SATA III یا 3.0 نامیده می شود. این استانداردها سرعت را افزایش دادند و ویژگی‌های اضافی را اضافه کردند تا درایوهای ذخیره‌سازی سریع‌تر و مطمئن‌تر را فراهم کنند، اما ظاهر فیزیکی خود کانکتور SATA را تغییر ندادند. SATA III رایج‌ترین رابط SATA است که امروزه مورد استفاده قرار می‌گیرد، اگرچه از زمان معرفی آن پنج ویرایش وجود داشته است، یعنی 3.1 تا 3.5.

در نسخه 3.1، SATA بر بهبود عملکرد SSD ها تمرکز کرد و به رایانه های شخصی میزبان اجازه داد تا ظرفیت دستگاه های سخت افزاری خود و پورتی را که USB ها را ممکن می کند، ماژول ذخیره سازی جهانی (USM) شناسایی کنند. بهبودهای نسخه 3.2 شامل لاغری USM، گنجاندن میکرو SSD برای کاهش اندازه اجزای ذخیره‌سازی، افزودن پورت‌های USB 3.0 و کاهش انرژی مورد نیاز برای دستگاه‌های در حال کار مداوم بود. نسخه 3.3 با گزینه‌های راه‌اندازی متوالی و نشانگر فعالیت و همچنین بهبود تعمیر و نگهداری مرکز داده و فضای هارد دیسک، انتخاب و انعطاف‌پذیری بیشتری را به کاربران ارائه می‌دهد. به‌روزرسانی سال 2018 SATA، نسخه 3.4، پیشرفت‌هایی مانند نظارت بر دمای دستگاه SATA، نوشتن داده‌های حافظه پنهان حیاتی، و سازگاری پیشرفته با سازندگان را اضافه کرد، در حالی که تأثیر آن بر نحوه عملکرد رایانه شما به حداقل می‌رسد. به‌روزرسانی 2020 به نسخه 3.5 به دستگاه میزبان کنترل بهتری بر ترتیب پردازش دستورات می‌دهد و تأخیر را برای افزایش عملکرد کاهش می‌دهد.

 

 

 

چندین رابط SATA جایگزین در طول سال ها وجود داشته است، مانند mSATA برای درایوهای لپ تاپ، که در سال 2011 معرفی شد. آخرین نسل از آن فناوری استاندارد M.2 بود. در حال حاضر، سریع‌ترین درایوها از رابط mSATA فراتر رفته‌اند و اکنون از پورت‌های PCI Express برای عملکرد بالاتر بهره می‌برند.

SATA Express برای اولین بار با SATA 3.2 در سال 2013 معرفی شد و امکان سازگاری متقابل با درایوهای SATA III و PCI Express را فراهم کرد. با این حال، در حالی که eSATA سرعت های SATA-مانندی را برای درایوهای خارجی ارائه می داد، انتخاب محبوبی نبود. امروزه اکثر درایوهای خارجی پرسرعت از اتصالات USB 3.0 استفاده می کنند که معمولاً با استاندارد Type-C کانکتور استفاده می شود.

در سال 2008 SATA استانداردی برای هارد دیسک های کامپیوتر و لپ تاپ و SSD بود، اما اکنون ما فراتر از SATA حرکت می کنیم. درایوهای M.2 که آخرین پروتکل NVMe را پشتیبانی می‌کنند، مورد توجه خاص هستند. این SSDS حداکثر سطح کارایی را ارائه می دهد و از این رو برای علاقه مندانی که عملکرد را بالاتر از هر چیز دیگری ارزش قائل هستند، جذاب است.

درایوهای M.2 و NVMe توسط کابل های داده ساتا باریک محدود نمی شوند و در نتیجه می توانند عملکرد بهتری ارائه دهند. به مزایای رابط PCI Express 4.0 اضافه کنید و متوجه می شوید که حافظه های SSD فعلی مانند Samsung 980 Pro دارای سرعت انتقال داده 7 گیگابایت در ثانیه هستند. این معادل بیش از 50 گیگابیت در ثانیه است که با اختلاف زیادی از محدودیت سخت SATA III 6 گیگابیت در ثانیه بهتر است.

هنگامی که یک مادربرد جدید خریداری می کنید، می توانید مطمئن باشید که با تعداد انگشت شماری کابل SATA عرضه می شود که سریع ترین اتصال SATA III را تضمین می کند. با این حال، اگر متوجه شدید که یک درایو SATA را به یک رایانه شخصی متصل می‌کنید، ممکن است از یک کابل آداپتور از یک نوع یا دیگری استفاده کنید، که اگر از سخت‌افزار مناسب استفاده کنید، می‌تواند رویکرد مناسبی باشد. از سوی دیگر، اگر از یک آداپتور SATA استفاده می‌کنید که به USB متصل می‌شود، ممکن است متوجه شوید که سرعت اتصال شما محدود شده است، بنابراین به طور جدی توصیه می کنیم تا حد امکان از کابل SATA III استفاده کنید.

جمع بندی:

Serial ATA (SATA، مخفف Serial AT Attachment) یک رابط کامپیوتری است که آداپتورهای گذرگاه میزبان را به دستگاه‌های ذخیره‌سازی انبوه مانند درایوهای دیسک سخت، درایوهای نوری و درایوهای حالت جامد متصل می‌کند. Serial ATA موفق شد استاندارد قبلی موازی ATA (PATA) تبدیل به رابط غالب برای دستگاه های ذخیره سازی شود.

مشخصات سازگاری صنعت سریال ATA از سازمان بین المللی Serial ATA (SATA-IO) سرچشمه می گیرد که سپس توسط کمیته فنی INCITS T13، AT Attachment (INCITS T13) اعلام می شود.

هارد درایور قدیمی SATA خود را در باکس یا قاب SSD و هارد ۲.۵ اینچ مدل ORICO 2020U3 اوریکو بگذارید و آن را به کامپیوتر ، کنسول بازی یا تلویزیون جهت مشاهده اطلاعات، انتقال اطلاعات و … استفاده نمایید.

نمونه های دیگر از قاب هارد یا باکس هارد های اوریکو که از ساتا پشتیبانی می کند در اینجا قابل مشاهده است.

منبع